Nhân chứng câm - Chương 18
Ẩn khuất gì đây
Ngày đăng 29-02-2016
Tổng cộng 29 hồi
Đánh giá 9.4/10 với 35749 lượt xem
Chúng tôi ăn bữa trưa trong một nhà hàng nhỏ bên cạnh. Tôi lo lắng chờ biết ý kiến về những thành viên khác nhau trong gia đinh Arundell.
- Này, Poirot? - Tôi nóng ruột hỏi.
Anh nhìn tôi có ý trách móc và tập trung chú ý vào bản thực đơn. Sau khi đã đặt các món ăn, anh ngả người ra sau, bẻ chiếc bánh làm dôi và tuyên bố bằng một giọng diễu cợt :
- Thế nào, Hastings?
- Bây giờ anh đã biết tất cả bọn họ rồi; vậy anh nghĩ về họ thế nào?
- Quả thật, - Poirot trả lời không vội vã - tôi thấy họ hoàn toàn lý thú! Cứ tưởng như mở hộp đồ chơi bật hình vậy. Mỗi lần tôi báo: “Tôi có một lá thư của tiểu thư Arundell trước khi bà chết”, thì tôi lại biết một sự kiện mới. Bà Lawson phát giác với tôi vụ mất tiền. Vợ Tanios thì hỏi tôi đột ngột: “Về vấn đề của chồng tôi ư?”. Tại sao về vấn đề của chồng chị ta? Tại sao tiểu thư Arundell lại không viết cho tôi, cho Hercule Poirot này, về vấn đề của bác sĩ Tanios?
- Người đàn bà này có điều gì đó trong lòng. - Tôi nói.
- “Phải. Chị ta có một điều bí mật. Điều gì vậy? Bà Peabody đã nói với chúng ta rằng Charles Arundell có thể sẽ giết chết bà nội nó vì hai đồng xu. Bác sĩ Tanios khẳng định là Charles và Theresa đều hư hỏng đến tận xương tủy và anh ta nhắc lại là mẹ của họ là kẻ giết người và bằng giọng dửng dưng nhất tuyên bố rằng Theresa có thể giết chết ai đó một cách thản nhiên.
Họ có ý kiến hay ho gớm về nhau thế đấy! Bác sĩ Tanios nghĩ, chí ít anh ta cũng khẳng định rằng bà già Arundell đã chịu một tác động bên ngoài. Vợ anh ta, trước khi anh ta đến đã không có một tý nào giống ý kiến này. Thoạt tiên chị ta từ chối tranh chấp tính hợp thức của tờ di chúc. Rồi chị ta hành động quay ngoắt lại. Anh thấy không, Hastings, người ta bảo một chảo nước đang sôi, thỉnh thoảng lại nổi lên trên bề mặt một sự kiện có ý nghĩa... Phải có cái gì đó ở dưới đáy... Phải, sự tin chắc của Hercule Poirot. Có cái gì đó ở dưới”.
- Có lẽ anh có lý, nhưng tất cả cái đó đều mơ hồ, đều mù mờ cả.
- Dù sao anh cũng đồng ý với tôi là có cái gì đó chứ? - Phải, tôi nói, lòng do dự. Tôi bắt đầu tin như thế.
Poirot ngả người trên bàn và nhìn vào mắt tôi.
- Anh đã thay đổi rồi, Hastings. Anh không còn là nhân chứng bị lừa nữa. Vậy hãy nói cho tôi biết đi, anh bạn, niềm tin hiện nay của anh xuất xứ từ đâu vậy? Có phải do cách biện minh xuất sắc của tôi không? Không phải, phải không? Một sự vật hoàn toàn độc lập đã gây ra kết quả ở anh. Này Hastings, cái gì đã xui khiến anh coi vụ này là nghiêm trọng vậy?
- Tôi cho rằng, - Tôi từ từ đáp lại - đó là Bella Tanios. Chị ta có vẻ sợ hãi.
- Sợ tôi?
- Không, không. Không phải sợ anh, mà một người khác. Lúc đầu chị ta nói năng bình tĩnh, có lý lẽ. Tất nhiên chị phàn nàn về những quy định trong di chúc của bà dì, nhưng chị tỏ ra cam chịu và sẵn sàng chấp nhận. Đó là thái độ của một phụ nữ có giáo dục nhưng cũng khá vô tình. Bỗng nhiên, thay đổi đột ngột, chị vội vã tuân theo quan điểm của chồng chị. Rồi chị đến tiền sảnh tìm gặp chúng ta một cách lén lút.
Poirot gật đầu khuyến khích tôi.
- Còn một chi tiết khác mà có lẽ anh chưa nhận thấy...
- Tôi nhận ra tất cả, Hastings.
- Tôi muốn nói đến cuộc thăm của chồng chị ở Littlegreen ngày Chủ nhật cuối cùng. Tôi cam đoan rằng chị ta không biết gì về chuyện ấy, ấy thế mà chị phải nói theo ý kiến chồng, công nhận rằng chồng đã bảo chị thế, công nhận rằng chị đã quên. Tôi thấy điều đó thật kỳ lạ.
- Anh hoàn toàn có lý. Thái độ này tuyệt đối có ý nghĩa.
- Cuộc tiếp xúc với vợ chồng Tanios cho tôi một ấn tượng về sự sợ hãi của vợ Tanios.
Poirot gật đầu đồng ý.
- Anh có ấn tượng như thế về chị ấy không? - Tôi hỏi anh.
- Có. Trong thái độ của chị có sự sợ hãi - Poirot nói - Thế nhưng anh chàng bác sĩ Tanios ấy đã làm anh hài lòng phải không? Anh ta rất dễ thương, rất linh hoạt, giao du rộng rãi. Mặc dầu anh có thành kiến hẹp hòi chống người nước ngoài, anh vẫn thấy anh ta thật đáng yêu.
- Thật vậy.
Trong phút im lặng, tôi ngắm nhìn Poirot. Cuối cùng tôi hỏi anh :
- Anh nghĩ về cái gì thế, Poirot?
- Tôi nghĩ về những nhân vật tội phạm nổi tiếng khác nhau, rất đáng yêu.
- Trời ơi! Poirot, có phải anh nghi ngờ bác sĩ Tanios không?
- Không, không, Hastings. Đừng vội kết luận. Tôi chỉ đơn giản lưu ý anh rằng sẽ là không khôn ngoan nếu tin vào những phản ứng cá nhân của ta khi đối mặt với những con người. Điều quan trọng là đừng để cho các tình cảm, mà là những sự kiện chi phối mình.
- Ôi dào! Các sự kiện cũng hay làm cho chúng ta bị lầm. Không, không, Poirot, thôi tôi xin anh tổng kết chúng phỏng có ích gì!
- Tôi sẽ nói ngắn gọn thôi, anh bạn ạ. Trước hết chúng ta đang phải đối diện với một âm mưu giết người. Anh chấp nhận như thế không?
- Vâng, tôi chấp nhận điều đó.
Đến lúc ấy tôi vẫn còn giữ mối hoài nghi nhất định đối với cái mà tôi coi là sự dựng lại hoang đường những sự cố đêm thứ Ba lễ Phục sinh, mà bây giờ tôi buộc phải chấp nhận kiểu lôgic của các điều suy diễn của bạn tôi.
- Rất tốt - Poirot nói - Mà một âm mưu giết người ắt liên lụy đến một tên giết người. Vậy thì một trong những người đã qua đêm ở đó ở Littlegreen phải là thủ phạm vụ giết người, trên âm mưu nếu không phải là sự thực.
- Tôi đồng ý với anh điều đó.
- Đây là điểm xuất phát của chúng ta: tên giết người. Chúng ta tiến hành mấy cuộc truy tìm nhỏ, và chúng ta làm bộc lộ ra điều gì? Những lời buộc tội rất thú vị đã ngẫu nhiên lướt qua từ sự đối thoại.
- Phải chăng đúng là ngẫu nhiên?
- Không thể khẳng định được điều gì cả trong lúc này. Vẻ hoàn toàn trong trắng của bà Lawson khi báo cho chúng ta biết rằng Charles đã đe dọa bà cô của mình có lẽ là vờ vĩnh. Những lời nhận xét của bác sĩ Tanios về Theresa Arundell có lẽ không dấu ác ý nào cả. Còn bà Peabody thì bày tỏ dứt khoát ý kiến thành thực của mình về những thiên hướng của Charles Arundell. Và cứ thế mà tiếp tục. Một câu ngạn ngữ nói về con trạch dưới khe đá. Này! Chính tôi, tôi đoán rằng có một con trạch ở dưới khe đá. Mà con trạch của ta là tên giết người.
- Poirot, tôi thích biết rõ anh đang thật sự mơ mộng cái gì?
- Hastings, Hastings. Tôi không cho phép mình mơ mộng nhưng ít ra cũng là ý nghĩa mà anh gán cho từ ấy. Tôi đành phải có mấy điều suy nghĩ.
- Chẳng hạn?
- Thoạt tiên tôi xem xét động cơ. Tại sao người ta lại giết chết tiểu thư Arundell? Rất rõ ràng là để thừa kế tài sản của bà. Cái chết của tiểu thư Arundell có thể có lợi cho ai, nếu bà cô già ấy đã chết vào thứ Ba lễ Phục sinh?
- Cho tất cả họ, trừ bà Lawson.
- Chính xác.
- Đấy ít nhất cũng là một người tất nhiên không có liên quan gì.
- Quả như lời người ta đồn đại - Poirot thở dài - Mặt khác bà tùy nữ đáng lẽ không kiếm được gì cả qua cái chết của tiểu thư Arundell vào thứ Ba lễ Phục sinh, thì lại thu được toàn bộ tài sản khi cái chết bỗng đến hai tuần lễ sau đó.
- Anh muốn đi đến đâu? - Tôi tò mò hỏi.
- Nguyên nhân và kết quả, bạn ơi, nhân và quả.
Tôi nhìn anh bối rối.
- Ta hãy lý luận xem nào. Điều gì xảy ra sau tai nạn?
- Tiểu thư Arundell nằm liệt giường. - Tôi nói liều.
- Rất đúng. Bà dành toàn bộ thời gian để suy ngẫm, rồi sau đó thế nào?
- Bà viết thư cho anh.
Poirot gật đầu đồng ý.
- Phải. Bà viết cho tôi. Nhưng bức thư không được bỏ vào thùng thư. Tai hại quá!
- Anh có phát hiện được điều gì đó ám muội trong sự chậm gửi lá thư ấy không?
Poirot cau mày.
- Tôi phải thú nhận là không biết được điều này, bạn Hastings ạ. Tôi cho rằng, nhưng chưa chắc chắn, lá thư bị chậm mà không có mục đích gì, và bà ấy đã viết nó không cho ai biết. Nào xảy ra gì nữa sau đó?
Tôi suy nghĩ.
- Cuộc đến thăm của công chứng viên.
- Phải, tiểu thư Arundell cho gọi công chứng viên của bà đến kịp thời.
- Và bà sửa đổi bản di chúc của mình.
- Chính xác. Bà sửa đổi bản di chúc của mình, một cách hoàn toàn bất ngờ. Về vấn đề bản di chúc này, ta hãy nhắc lại lý do mà Ellen đã nói cho chúng ta. Chắc anh nhớ, bà ta đã nói rằng bà Lawson cố lo sao cho tiểu thư Arundell không biết một tí gì về sự vắng mặt trong đêm của con Bob.
- A! Tôi biết... mà không! Phải chăng do ngẫu nhiên mà tôi bắt đầu hiểu?
- Không! - Poirot nói - Tôi nghĩ, nếu anh đoán ra quan điểm của tôi thì anh sẽ hiểu tầm quan trọng của lời khai của Ellen.
Poirot nhìn chằm chằm vào tôi.
- Tất nhiên, tất nhiên. - Tôi vội đáp.
- Và sau đó, - Poirot nói tiếp - các sự kiện đến dồn dập. Charles và Theresa đến Littlegreen, ở qua cuối tuần, và tiểu thư Arundell chỉ cho Charles tờ di chúc mới, ít ra là anh ta nói thế.
- Anh không tin điều ấy ư?
- Tôi chỉ tin cái mà tôi có thể kiểm tra. Tiểu thư Arundell đã không nói điều đó với Theresa.
- Bởi vì bà nghĩ là Charles sẽ nói cho cô ta điều đó.
- Nhưng anh ta không nói gì cả với cô ta. Tại sao?
- Charles quả quyết là đã nói điều ấy với cô em.
- Theresa khẳng định điều ngược lại trong cuộc chiến nhỏ rất khêu gợi giữa hai anh em. Và khi ta từ giã họ, cô bảo cậu là đồ điên rồ.
- Tôi mỗi lúc một rối lên, anh Poirot ạ! - Tôi nói vẻ khổ sở.
- Ta hãy tiếp tục theo dõi các sự kiện. Bác sĩ Tanios lại đến vào Chủ nhật mà không cho vợ biết. Có thể...
- Cũng là chắc chắn.
- Hãy cứ bảo là sự việc có thể là đúng đi. Và tiếp đó? Ngày thứ Hai, Charles và Theresa rời khỏi Littlegreen, để lại bà cô của họ trong tình trạng sức khỏe rất tốt cả về tinh thần lẫn thể xác. Sau một bữa ăn tối thịnh soạn, tiểu thư Arundell thực hành thuật thông linh trong bóng tối cùng với các cô đồng Tripp và bà Lawson. Về cuối buổi lên đồng, bà đã bị bệnh. Bà nằm liệt giường và chết bốn ngày sau. Bà Lawson trở thành người thừa kế toàn bộ tài sản của bà chủ và ông bạn tôi, đại úy Hastings lại khẳng định rằng tiểu thư Arundell đã chết do cái chết tự nhiên!
- Trong khi Hercule Poirot, nhà thám tử đại tài lại khẳng định mà không có bằng chứng nào, rằng có kẻ đã cho bà dùng một liều thuốc độc.
- Xin lỗi! Tôi có một bằng chứng về đầu độc đấy Hastings. Hãy cố nhớ lại cuộc nói chuyện của chúng ta với các cô đồng Tripp và sự kiện được xác nhận bởi các câu nói không mạch lạc của bà Lawson.
- Anh định ám chỉ món cơm càri ấy mà tiểu thư Arundell ăn trong bữa tối? Càri có thể dễ dàng che giấu một thứ thuốc độc. Phải chăng đó là ý kiến của anh, Poirot?
- Vâng món càri cũng có thể làm chúng ta quan tâm.
- Mặc dầu thầy thuốc đã khẳng định, nhưng anh vẫn tuyên bố là bà già đã bị đầu độc chết, duy nhất bà Lawson hay một trong những người hầu gái có thể phạm tội giết người.
- Để tôi xem đã.
- Hoặc là một trong các cô đồng Tripp? Vô lý quá! Đấy, tất cả những người này hiển nhiên đều vô tội. Vô lý, sao lại vô lý thế!
Nhà thám tử nhún vai :
- Hãy nhớ câu này, Hastings: ngu dốt và lừa đảo thường đi song song với nhau. Hãy ôn lại âm mưu giết người thứ nhất. Đó không phải là một sự kiện có một lập luận đặc biệt khôn ngoan và phức tạp. Đó là một vụ giết người nhỏ mọn hoàn toàn đơn giản, được gợi ý bởi thói quen của Bob bỏ lại quả bóng trên bậc thang thứ nhất. Ý kiến căng một sợi dây ngang cầu thang là đơn giản một cách tức cười, một đứa trẻ cũng có thể nghĩ ra!
Tôi cau mày :
- Anh bảo...
- Hastings, tôi bảo rằng chúng ta chỉ muốn chứng tỏ một điều: Ý muốn giết người. Không còn gì nữa cả.
- Thuốc độc phải được chọn hết sức khôn khéo để không để lại dấu vết nào. Ôi! Tôi không muốn nghe nói về chuyện này nữa, anh Poirot. Tôi không tin. Anh chẳng biết gì cả! Toàn bộ điều đó chỉ là giả thuyết của anh mà thôi!
- Tỉnh ngộ lại đi, anh bạn! Từ các cuộc nói chuyện sáng nay, tôi còn thu được mấy tin tức rất tinh vi nữa, tôi thừa nhận nhưng đối với tôi nó có một ý nghĩa khẳng định. Tuy vậy, tôi do dự, tôi sợ.
- Sợ gì?
Bằng một giọng trịnh trọng Poirot trả lời tôi :
- Đánh thức một con mèo đang ngủ. Bây giờ tên giết người của chúng ta đang ngủ yên. Kinh nghiệm đã dạy chúng ta, tôi và anh, rằng tên giết người, khi bối rối trong sự yên tĩnh của nó, nó sẽ trở mình giết người lần thứ hai và cả lần thứ ba nữa!
- Đấy là điều mà anh sợ hãi ư?
- Vâng, có một con trạch dưới khe đá, chúng ta có một tên giết người, điều này tôi gần như hoàn toàn tin chắc Hastings ạ.